Lịch sử và văn hóa trống Taiko ở Nhật Bản

Những chiếc trống lớn mạnh mẽ mà bạn nhìn thấy tại các lễ hội ở Nhật Bản là gì?

Âm thanh ăn mừng của taiko (trống) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lễ hội và buổi biểu diễn trên khắp Nhật Bản. Trong nhiều thế kỷ, các nghệ nhân và dàn nhạc taiko đã giúp bảo tồn và phát huy những nhạc cụ truyền thống này của Nhật Bản. Hãy cùng tìm hiểu lịch sử, nghề thủ công và cách sử dụng trống taiko ở Nhật Bản.

Ý nghĩa văn hóa của taiko vượt ra ngoài việc đệm nhạc đơn thuần, thể hiện mối liên hệ sâu sắc với truyền thống tinh thần và cộng đồng của Nhật Bản. Bắt nguồn từ các nghi lễ Thần đạo cổ xưa, trống taiko được cho là có khả năng giao tiếp với các vị thần, thanh lọc không gian linh thiêng và gợi lên cảm giác đoàn kết trong cộng đồng.

Trống Taiko đã phát triển, thích ứng với nhiều phong cách khu vực khác nhau và kết hợp các yếu tố hiện đại vào màn trình diễn của chúng. Từ nhịp điệu sấm sét của các lễ hội cho đến những sắc thái tinh tế của các tác phẩm đương đại, taiko tiếp tục làm say đắm khán giả trên toàn thế giới, vượt lên trên cội nguồn truyền thống của nó và tìm thấy tiếng vang trong nền âm nhạc toàn cầu.

Truyền thuyết Taiko

Truyền thuyết kể rằng taiko hay “trống lớn” của Nhật Bản có nguồn gốc từ thời Jomon cổ đại khi nữ thần mặt trời được cho là đã nhảy múa trên một thùng rượu sake lớn. Tuy nhiên, một số ghi chép lịch sử chỉ ra rằng trống taiko đầu tiên được du nhập từ các vùng khác của châu Á vào thời kỳ Kofun. Đánh trống qua nhiều thời đại, taiko đã đóng nhiều vai trò khác nhau trong giao tiếp, tâm linh, giải trí và chiến tranh.

Ở Nhật Bản thời phong kiến, taiko là nhịp tim của các trận chiến, truyền đạt mệnh lệnh và nâng cao tinh thần của các chiến binh. Niềm tin rằng nhịp điệu mạnh mẽ của nó có thể vang vọng khắp thế giới linh hồn đã khiến taiko trở thành một phần thiết yếu trong các nghi lễ và lễ hội trên khắp Nhật Bản.

Được chạm khắc từ thân cây khổng lồ của một cây cổ thụ hàng thế kỷ, taiko có được độ bền và tính thẩm mỹ nhờ những loại cây như keyaki (cây zelkova của Nhật Bản). Quá trình tỉ mỉ bao gồm việc cắt, chạm khắc và chờ vài năm để chúng khô.

Taiko có thể được làm từ một thân cây rỗng hoặc nhiều tấm gỗ và việc khắc hoa văn sẽ điều chỉnh âm thanh. Việc tinh chỉnh và tạo hình thân đàn taiko phản ánh kiến thức và kinh nghiệm nhiều năm của người thợ.

Các loại trống Taiko

Mỗi trống phát ra âm thanh riêng biệt và đẹp mắt được xác định theo kích thước và thiết kế. Ví dụ, miya-daiko là một loại taiko được trang trí công phu với toàn thân tạo ra âm thanh vang và sâu. Tấm da động vật trải dài trên cơ thể (mặt trống) được đóng đinh cố định nên không thể điều chỉnh được độ cao của nó.

Mặt khác, shime-daiko là loại trống ngắn hơn với thân rộng. Đầu trống của nó được giữ cố định bằng dây thừng, cho phép điều chỉnh độ căng và ở một mức độ nào đó, điều chỉnh cao độ. Âm vực cao và phản hồi nhanh của chiếc trống này khiến nó rất phù hợp để chơi các mẫu nhịp điệu phức tạp và nhịp độ nhanh.

Đoàn nghệ thuật biểu diễn Kodo Taiko nổi tiếng thế giới và nhà sản xuất trống 400 năm tuổi Asano Taiko đã thiết kế ba chiếc trống nguyên bản. Cùng nhau, họ đã chế tạo ra shime-jishi, hibiki và loại trống taiko đầu tiên trên thế giới có thể điều chỉnh mặt trống trên và dưới theo cách khác nhau, gọi là kanade.

Biểu diễn Taiko

Khi năm mới bắt đầu ở Nhật Bản, âm thanh taiko thót tim có thể được nghe thấy tại các buổi hòa nhạc, sự kiện công cộng, đền chùa và đền thờ. Kumi-daiko, hay dàn nhạc taiko, thể hiện sức mạnh của mình bằng cách tạo ra những âm thanh mạnh mẽ, nhịp nhàng để xua đuổi tà ma và mang lại may mắn cho năm tới.

Một buổi biểu diễn kumi-daiko hoành tráng có thể bao gồm hơn một trăm chiếc trống taiko, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa vũ đạo, võ thuật và các tác phẩm hiện đại. Chiếc o-daiko khổng lồ, chiếc trống lớn nhất trong dàn nhạc, có thể nâng cân lên tới 880 pound. Việc đảm bảo bảo trì, bố trí trên sân khấu và vận chuyển trống taiko cỡ lớn cho các buổi biểu diễn quốc tế đòi hỏi phải lập kế hoạch tỉ mỉ.